صندوق‌های سرمایه‌گذاری نهادهای مالی هستند که مبتنی بر قانون بازار جمهوری اسلامی ایران و همچنین قانون توسعۀ ابزارها و نهادهای مالی جدید، امکان تأسیس آنها فراهم شده است. به‌عنوان یکی از نهادهای مالی، و همچنین براساس قانون توسعۀ ابزارها و نهادهای مالی جدید، شخصیت حقوقی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ثبت نزد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور شکل می‌گیرد. براساس برداشت‌های از قانون، شخصیت حقوقی صندوق سرمایه‌گذاری، به‌عنوان یک شخصیت جدید و متفاوت از شرکت‌های سرمایه‌گذاری متعارف یا قالب شرکت‌های تجاری در نظر گرفته شده است اما ادارۀ ثبت شرکت‌های سازمان ثبت اسناد و املاک کشور علی‌رغم پذیرش بر صبت صندوق به‌عنوان صندوق، نسبت به تعیین ماهیت حقوقی صندوق‌های سرمایه‌گذاری اصرارداشته و همچنین قالبی که برای ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار به مرجع ثبت شرکت‌ها ارجاع داده می‌شود متفاوت است. علاوه بر این، در ابتدای تصویب قانون، به دلیل عدم شناخت صحیح صندوق های سرمایه‌گذاری، برخی از صندوق‌ها به‌صورت مؤسسۀ غیرتجارتی ثبت شده‌اند. در واقع، مرجع ثبت شرکت‌ها، به دلیل عدم صراحت قانون توسعۀ ابزارها و نهادهای مالی جدید مبنی بر نوع شخصیت حقوقی صندوق و همچنین باور بر اینکه صندوق نیز در قالب یکی از شرکت‌های تجاری ذکر شده در قانون تجارت می‌تواند شکل گیرد، بر ثبت صندوق به‌عنوان شرکت تجارتی و در قالب شرکت‌های هفتگانۀ قانون تجارت مصر است. سؤال اینجاست که آیا مواد ذکر شده در قانون بازار اوراق بهادار و همچنین قانون توسعۀ ابزارها و نهادهای مالی جدید ظرفیت ایجاد یک قالب جدید در کنار شرکت‌های تجارتی را دارد یا اینکه مد نظر قانون ایجاد صندوق در قالب همان شرکت‌های تجارتی قانون تجارت است. این گزارش ضمن بررسی انواع ساختار شکل‌گیری صندوق‌های سرمایه‌گذاری در دنیا، بندهای قانونی مربوط به صندوق‌ها را برررسی نموده و تلاش کرده است ضمن مشخص نمودن ماهیت گواهی سرمایه‌گذاری و ذیل برداشت‌های متفاوت از قانون، امکان تأسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری در قالب شرکت‌های تجاری، مؤسسات غیرتجارتی، و ماهیت حقوقی جدید را مورد بررسی قرار دهد.