
مقایسه میانگین بازدهی عرضه اولیه در روز عرضه در کشورهای منتخب
غالباً از میانگین بازده روز اول عرضههای اولیه در کشورهای مختلف، بهعنوان معیاری برای متناسب بودن ارزشگذاری عرضههای اولیه استفاده میشود. بررسیها نشان میدهد میانگین بازدهی بالای عرضه های اولیه در روز عرضه، در بورسهای کشورهای در حال توسعه نظیر چین، هند، اردن و مالزی بیشتر از کشورهای توسعه یافته بروز میکند. رویکرد کشورهای در حال توسعه، قیمت گذاری کمتر از واقع عرضه های اولیه است تا از این طریق سرمایهگذاران را به سرمایه گذاری ترغیب نمایند. بررسی عرضههای اولیه در سالهای 97، 98 و 99 بورس تهران نیز نشان میدهد که قیمتگذاری کمتر از ارزش ذاتی، در غالب عرضهها وجود داشته و اصطلاحاً تلاش شده است تا عرضههای اولیه برای سرمایهگذاران شیرین تمام شود و بدین واسطه، سرمایهگذاران تشویق به سرمایه گذاری شوند. مطالعۀ بورسهای کشورهای مختلف نشان میدهد که غالباً پیش روی عرضۀ اولیه دامنۀ نوسان وجود ندارد و این موضوع کمک میکند تا قیمت عرضه با ارزش ذاتی با سرعت بیشتری همگرایی داشته باشند. حتی در بورسهایی نظیر شنزن و شانگهای که دامنۀ نوسان 10 درصدی وجود دارد، برای عرضۀ اولیه این دامنه برداشته میشود (برای سه روز کاری) تا همگرایی قیمت و ارزش ذاتی سریعتر حاصل شود. با توجه به اعمال محدودیت دامنۀ نوسان در بورس تهران، قیمت عرضه اولیه در روز اول عرضه کشف نمی شود و برای یک دوره، عرضه های اولیه به صورت متوالی افزایش قیمت پایانی و آخرین معامله را تجربه می کنند. میانگین بازدهی عرضه های اولیه در یک دوره تقریبی در سال های 98 و 99 بالای 90% بوده است. قیمت گذاری کمتر از واقع توسط متعهد پذیره نویسی، تقاضای بسیار زیاد سرمایه گذاران به دلیل عدم تقارن اطلاعات و ورود هیئت پذیرش در موضوع ارزشگذاری و تلاش برای کاهش ارزش محاسبه شده را میتوان از علل بازده بالای عرضههای اولیه برشمرد. در این گزارش تلاش شده است تا میانگین بازده عرضههای اولیه در روز عرضه برای کشورهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته و با میانگین بازده روز عرضه در بورس تهران مقایسه شود. همچنین در این گزارش پیشنهاد شده است، عرضۀ اولیۀ سهام (مانند آنچه در افشای اطلاعات با اهمیت نوع الف اتفاق میافتد) در روز اول (یا برای تعداد روز مشخص) بدون دامنۀ نوسان انجام شود تا قیمت تعادلی سریعتر کشف شود.