
قوانین و مقررات بازار سرمایه
پروژه تنقیح مقررات بازار سرمایه از سال 1392 در مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز شد. پیش از آن به دلیل تعدد مقرراتگذاری و اصلاح و نسخ مقررات در بازار سرمایه (که به اقتضای پویای این بازار و تغییرات شتابنده آن برمیگردد) و همچنین تکلیف قانونی دستگاههای اجرایی به تنقیح قوانین و مقررات مربوط به حوزههای خود، مسأله تنقیح مقررات در بازار سرمایه یکی از دغدغههای جدی و قدیمی سازمان بود که به خصوص با افزایش قابل توجه حجم مقررات به تدریج، لزوم توجه به آن دوچندان نیز شده بود.
سال 1392 مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی با استفاده از ظرفیت نخبگان وظیفه در رشته حقوق و مشاور حقوقی سازمان رسماً این پروژه را کلید زد. ظرف چند ماه و با استفاده از تحقیقات میدانی (به خصوص حضور در معاونت حقوقی ریاست جمهوری و آشنایی با سامانه تنقیحی قوانین و مقررات کشور، داتیک) و مطالعه تطبیقی سامانههای مشابه کشورهای دیگر (با تمرکز بر مورد انگلستان) و جلسات متعدد نظریهپردازی و بحث در خصوص مفاهیم حقوقی مربوط به مقرراتگذاری و تنقیح مقررات در مرکز سرانجام الگویی نظری برای تنقیح و نمایش مقررات بازار سرمایه پیشبینی شد و سپس مذاکرات با همکاران مدیریت فناوری اطلاعات سازمان برای طراحی سامانه جامع قوانین و مقررات بازار سرمایه آغاز شد تا با تجمیع و نمایش تنقیحی کلیه قوانین و مقررات مربوط به بازار سرمایه، این سامانه به مرجع «انتشار» مقررات در بازار سرمایه تبدیل شود. پس از سه سال کار مداوم حقوقی (شامل: تعیین وضعیت تنقیحی کلیه مقررات در بازار سرمایه و تعیین ارتباطات میان مصوبات و مواد و در مرحله بعد ورود آنها با دقت و به تفکیک در سطح بندهای مصوبات) و فنی (شامل: اعمال اصلاحات متعدد و آزمایش نسخه های گوناگون از سامانه) و ارتباط میان این دو بخش سرانجام سامانه مذکور در سال 1395 و توسط رئیس وقت سازمان به عنوان یکی از دستاوردهای بازار سرمایه و در جلسهای با حضور اصحاب رسانه رونمایی شد و از آن پس کلیه مصوبات هیأت مدیره سازمان و شورای عالی بورس و اوراق بهادار به طور مرتب به مرکز ارسال و پس از انجام عملیات تنقیحی در سامانه مذکور وارد میشود.
نکته قابل توجه در این میان، تلاش در جهت ایجاد زمینه مفهومی برای امر مقررهگذاری در بازار سرمایه و دستهبندی موضوعی و شکلی مقررات به منظور سامان دادن بهتر آنهاست. به عنوان مثال تلاش شد تا مصوبات شورای عالی بورس و اوراق بهادار تحت یک عنوان واحد و بدون درهم آمیختن عنوانشان با مصوبات نهادهای مافوق (هیأت وزیران که به وضع آییننامه میپردازد) و مادون (هیأت مدیره سازمان که به وضع دستورالعمل میپردازد) طبقهبندی شود. همچنین با جداسازی «تصمیم»ها از «مصوبه»ها و نامگذاری مصوبات، به تابعان مقررات در شناخت بهتر تکالیف خود یاری رسانده شود. همچنین عناوینی را که نمیتوان مصوبات دارای ضمانت اجرا دانست (از قبیل: ابلاغیه یا اطلاعیه) از مصوبات (دستورالعملها، ضوابط اجرایی و تکمصوبهها) تفکیک کرد. به این ترتیب بیوجه نیست اگر پروژه تنقیح و سامانه آن را یک اتفاق مفهومی و حقوقی بزرگ در سازمان برای سامان بخشیدن به مقررهگذاری بدانیم؛ امری که در دستگاههای اجرایی کشور کمسابقه است.
در زمستان 1400 با تصمیم هیئت مدیره سازمان مدیریت پایگاه قوانین و مقررات بازار سرمایه از مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی به معاونت حقوقی و مرکز تدوین، تنقیح و تطبیق مقررات بازار سرمایه واگذار شد و هم اکنون این سامانه توسط آن مرکز مذکور مدیریت می شود.
جهت ورود به پایگاه قوانین و مقررات بازار سرمایه اینجا کلیک کنید.