مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، که از زمان تأسیس سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران با عنوان ”مدیریت مطالعات و بررسی‌های اقتصادی“ تحت نظارت معاونت فنی و مطالعات اقتصادی و از سال 1382 با نام ”مركز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه“ فعالیت کرده است، سال 1385 در اجرای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و با ایجاد سازمان بورس و اوراق بهادار به موجب مصوبه هیئت وزیران، در چارت اداری سازمان بورس و اوراق بهادار با عنوان ”مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی“ به صورت مستقیم زیر مجموعۀ حوزۀ ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت. با شروع فعالیت مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، علاوه بر انجام تحقیقات کاربردی و حمایت از تحقیقات بنیادی در صنعت اوراق بهادار، مواردی چون انجام مطالعات اسلامی و فقهی درباره ابزارها و نهادهای مالی و هدایت كمیته تدوین مقررات و آماده‌سازی مقررات پیشنهادی جهت تصویب در هیئت مدیره سازمان و یا شورای عالی بورس و اوراق بهادار نیز به برنامه های این مدیریت افزوده شد. ساختار این مدیریت در اواخر سال 1395، متناسب با توسعه بازار سرمایه و نیازمندی بازار به نقش پژوهش در سیاستگذاری و تنظیمگری این بازار تغییر کرد و از آن زمان با عنوان مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی و در قالب گروه های تخصصی در حوزه های بازارها، ابزارها و نهادهای مالی، آمار، تحلیل ریسک و نیز کمیته‌هایی مانند کمیته فقهی، کمیته راهبری پژوهش، کمیته شاخص، کمیته برنامه‌ریزی استراتژیک و کمیته کسب‌وکارهای دانش‌بنیان در بازار سرمایه، در راستای تحقق مأموریت تعریف شده برای آن، مبنی بر ”حمایت علمی و پژوهشی در زمینه‌های تخصصی از واحدهای سازمانی در جهت توسعه، پیشرفت و بهبود عملكرد آنها“ گام برداشته است.